Những ngày tháng Tám, chúng tôi về thăm lại xã Mỹ Hòa Hưng. Thời gian này cũng chính là những ngày chính quyền và nhân dân An Giang chuẩn bị lễ kỷ niệm 129 năm ngày sinh Chủ tịch Tôn Đức Thắng (20/8/1888 - 20/8/2017). Không khí lễ hội tưng bừng diễn ra khắp nơi, đi đâu cũng nghe người dân bàn tán xôn xao về sự kiện trọng đại. Tôi còn nhớ, vào những ngày này năm 2012, nhân dân An Giang đã hân hoan chào đón sự kiện công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận Khu lưu niệm của Chủ tịch Tôn Đức Thắng thành Di tích lịch sử cấp Quốc gia đặc biệt. Đây là niềm vui, niềm danh dự cho quê hương Bác Tôn và nhân dân An Giang. Từ thành phố Long Xuyên, mất khoảng 15 phút để đi phà qua Mỹ Hòa Hưng, một khoảng không gian yên bình, trên con đường trải nhựa dài thẳng tắp, đi vài trăm mét, Khu lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng hiện ra vừa uy nghi vừa giản dị được bao bọc bởi một vườn cây mát mẻ, những thảm cỏ xanh tươi.

Tôi không còn nhớ lần thứ mấy tôi đến Mỹ Hòa Hưng, nhưng mỗi lần đến nơi đây lại tạo cho tôi nhiều cảm giác khác nhau. Không chỉ là sự ngưỡng vọng, tôn kính trước tấm gương của một người cộng sản bất khuất, một nhân cách sống mẫu mực, một đạo đức cách mạng trong sáng, mà còn đắm mình trong một không gian thoáng đãng, khí hậu trong lành, yên ắng, khác xa với sự ồn ào, hối hả và ngột ngạt nơi phố thị. Khu lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng bắt đầu hình thành từ tháng 12 năm 1988, khi Bộ Văn hóa Thông tin có quyết định công nhận ngôi nhà ở ấp Mỹ An, xã Mỹ Hòa Hưng, nơi Bác Tôn sinh sống thời niên thiếu là di tích lịch sử lưu niệm thời niên thiếu của Chủ tịch Tôn Đức Thắng. Sau đó, chính quyền tiến hành việc tôn tạo, trùng tu và quy hoạch xây dựng, để đến hôm nay, nơi đây trở thành khu di tích lịch sử phục vụ du khách trong và ngoài nước đến tham quan, du lịch. Khu di tích có: Nhà trưng bày giới thiệu về cuộc đời hoạt động của Bác Tôn, nhà lưu niệm thời niên thiếu, Đền tưởng niệm, Nhà trưng bày các tác phẩm nghệ thuật điêu khắc gỗ, chiếc phi cơ chở Bác vào Sài Gòn để làm lễ mít tinh giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, phục chế mô hình nhà lán của Bác Tôn ở ATK (Thái Nguyên), cầu treo dài 80m đón khách tham quan bằng đường sông và nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật khác. Mỗi khu có một vẻ đẹp riêng, được thiết kế lồng ghép với hệ thống công viên, cây xanh, những con rạch cảnh, cầu kiều, ao cá cùng với những con đường nội bộ thoáng và đẹp. Khu lưu niệm này không chỉ là điểm đến của du khách, mà còn là nơi để sinh hoạt truyền thống, về nguồn và là tụ điểm sinh hoạt văn hóa, văn nghệ trong những ngày lễ lớn của đất nước.

Khu tưởng niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng - Ảnh: Sưu tầm

Cứ mỗi lần trở lại Mỹ Hòa Hưng, tôi đều đến ngôi nhà thời niên thiếu Bác từng sống, để nhớ lại một thời tuổi thơ Người ở nơi đây, và mảnh đất này, ngôi nhà này đã hun đúc nên ý chí của một người cộng sản kiên trung. Ngôi nhà được xây theo kiểu nhà sàn ba gian, một kiểu nhà truyền thống của người dân Nam bộ, có chân tán, cột gỗ, nền sàn lót ván, mái lợp ngói âm dương. Bên trong ngôi nhà còn lưu giữ nhiều hiện vật như bộ ngựa gỗ, tủ thờ cẩn ốc xà cừ. Phía sau ngôi nhà là phần mộ song thân của Bác. Dù đã được nhiều lần trùng tu, tôn tạo, nhưng khu này vẫn được bảo tồn nguyên trạng. Mỗi lần tham quan xong ngôi nhà thời niên thiếu của Người, tôi thường đứng trầm mặc rất lâu, mọi sự vật xung quanh dường như cũng im ắng, theo những dòng suy nghĩ của tôi. Trong ngôi nhà đó, tôi cảm thấy, từng thước đất đều mang đậm dấu ấn và hơi ấm của Người. Mỗi câu chuyện về Bác và gia đình Bác đều làm cho người người khâm phục, mến yêu lẫn kính trọng.

Đến Mỹ Hòa Hưng, không những chúng ta được nghe nhiều mẫu chuyện về Bác Tôn và gia đình Bác, mà còn được nghe nhiều giai thoại về vùng đất và con người nơi đây, về một thời khai hoang lập làng.

Ngày nay, Mỹ Hòa Hưng đã khoác lên mình chiếc áo mới, đầy kiêu hãnh. Không chỉ tự hào là nơi sinh ra người con ưu tú Chủ tịch Tôn Đức Thắng, mà còn tự hào là một xã văn hóa, đời sống người dân ngày càng được nâng cao. Đặc biệt, Mỹ Hòa Hưng tạo nên sức bật từ phong trào xây dựng nông thôn mới và cũng là một trong những xã được công nhận là nông thôn mới của tỉnh. 

Chạy xe vòng quanh xã Mỹ Hòa Hưng, điều tôi nhận thấy là đường sá đã được nâng cao và trải nhựa phẳng lì, nhà nhà làm lại hàng rào dâm bụt thông thoáng và mát mẻ, hệ thống đèn chiếu sáng đã được gần 15km, những cây cầu được xây mới bằng bê tông, kiên cố Mỹ Hòa Hưng đã có một cuộc “cách mạng” về cơ sở hạ tầng. Dù là vùng đất thấp, nhưng từ nay mùa lũ về, dân cù lao Ông Hổ không còn lo sợ nữa.

Nhà thời niên thiếu của Tôn Đức Thắng - Ảnh: Sưu tầm

Chuyến phà đưa tôi rời Mỹ Hòa Hưng, gió sông Hậu lồng lộng thổi. Mỹ Hòa Hưng khuất dần, một mảnh đất, với cây cối xanh um, hiển hiện ra giữa dòng sông Hậu, bao bọc xung quanh bởi làng bè nuôi cá, làm cho tôi liên tưởng, những làng bè nuôi cá những chiếc phao cứ nâng dần Mỹ Hòa Hưng lên sánh ngang và vượt trội các địa phương khác trong tỉnh về sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Làng bè nuôi cá nói riêng, và nuôi trồng thủy sản nói chung là một thế mạnh kinh tế của Mỹ Hòa Hưng. Vâng! Đảng bộ và nhân dân Mỹ Hòa Hưng đang cùng chung tay xây dựng quê hương giàu đẹp, xứng đáng là quê hương của Bác Tôn kính yêu. Trong đầu tôi chợt vang lên câu đối của nhà thơ Hồ Thanh Điền về con người và vùng đất này: 

“Tựa lưng Bảy Núi, uống nước Cửu Long, Mỹ Hòa Hưng ngời danh xứ sở

Khơi lửa Ba Son, kéo cờ Hắc Hải, Tôn Đức Thắng rạng tiếng non sông”.